ABD'nin gizemli 'UZAY UÇAĞI' yeni görevine başladı
ABD Uzay Kuvvetleri’nin gizemli X-37B uzay uçağının son görevi başladı.
İnsansız X-37B, bu gece (21 Ağustos) saat 23:50’de (TSİ 22 Ağustos 06:50) Florida’daki NASA Kennedy Uzay Merkezi’nden (KSC) SpaceX’e ait Falcon 9 roketiyle fırlatıldı.
Falcon 9’un ilk aşaması planlandığı gibi 8,5 dakika sonra Dünya’ya geri dönerek KSC’nin hemen yanındaki Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri Üssü’ne indi. Roketin üst kademesi ise X-37B’yi alçak Dünya yörüngesine taşımaya devam etti. Uzay uçağının tam olarak ne zaman ve nereye bırakılacağı açıklanmadı; SpaceX, Uzay Kuvvetleri’nin talebi üzerine inişin ardından yayınını sonlandırdı.
8,8 metre uzunluğundaki X-37B, NASA’nın artık kullanımdan kalkmış olan mekiklerine benzeyen küçük bir versiyon gibi görünüyor. Uzay Kuvvetleri’nin Boeing tarafından üretilmiş iki X-37B aracına sahip olduğu düşünülüyor.
X-37B’nin temel görevi, askeriye tarafından Dünya yörüngesinde test edilmek istenen sensörler ve diğer teknolojiler için bir deneme platformu olmak. Bu nedenle uzay aracına başka bir isim de verilmiş durumda: Yörünge Test Aracı (OTV). Ancak bu ekipmanların büyük kısmı gizli tutuluyor, bu yüzden X-37B’nin taşıdığı yükler ve yürüttüğü faaliyetler hakkında yalnızca sınırlı bilgi paylaşılabiliyor.
Yaklaşan görev — OTV-8 — için ordunun açıkladığı bilgilere göre araç, “lazer iletişimi ve bugüne kadar uzayda test edilmiş en gelişmiş kuantum ataletsel sensör” gibi yeni nesil teknolojiler taşıyor.
Kuantum ataletsel sensör, uzay araçlarının hızını, ivmesini ve dönüşünü kuantum mekaniği prensipleriyle ölçmesini sağlıyor. 28 Temmuz tarihli açıklamada, “Bu teknoloji, GPS’in olmadığı ortamlarda navigasyona imkân tanıyacak ve mevcut ve gelişmekte olan tehditler karşısında ABD uzay araçlarının seyrüsefer direncini artıracaktır” denildi. Ayrıca bu sensörlerin Dünya-Ay yörünge bölgesinde de kullanılabileceği ve uzun mesafe uzay seyahatlerinin teknolojik sınırlarını zorlayabileceği belirtildi.
ABD ordusu, lazer tabanlı iletişimi de ulusal güvenlik ve uzay üstünlüğü açısından kritik görüyor. Lazer iletişim sistemleri, daha hedefe yönelik oldukları için geleneksel radyo frekanslı sistemlere göre daha güvenli ve daha yüksek veri aktarım kapasitesine sahip.
OTV-8 kapsamında X-37B, “alçak Dünya yörüngesindeki yaygın ticari uydu ağlarıyla” lazer iletişim testleri gerçekleştirecek. Uzay Kuvvetleri Operasyonlar Komutanı Orgeneral Chance Saltzman, “Bu gösterim, ABD Uzay Kuvvetleri’nin çeşitlendirilmiş ve yedekli bir uzay mimarisinin parçası olarak yaygın uydu ağlarını kullanma kabiliyeti açısından önemli bir adım olacak” dedi.
Bu “yaygın uydu ağları”ndan birinin, şu anda 8.000’den fazla aktif uyduya sahip olan ve giderek büyüyen SpaceX’in Starlink takımyıldızı olduğu düşünülüyor. Starlink halihazırda dünya genelinde hizmet sunuyor. Rakiplerinden biri olan Amazon’un Project Kuiper girişimi ise henüz inşa aşamasında; bugüne kadar planlanan 3.200 uydudan 102’si fırlatılmış durumda.
Dikey olarak roketle fırlatılan ve yatay iniş yapan X-37B, ilk yörünge görevini 2010’da gerçekleştirdi. Aracın son uçuşu olan OTV-7, Aralık 2023’te başlamış ve bu yıl 7 Mart’ta sona ermişti. 434 gün süren bu görev, giderek uzayan görev süreleri serisini bozdu. Daha önceki görevlerde her seferinde bir önceki uçuşa göre daha uzun süre uzayda kalınmıştı: 224 günlük OTV-1’den 908 günlük OTV-6’ya kadar. OTV-8’in ne kadar süreceği ise henüz açıklanmadı.
OTV-8, bir SpaceX roketiyle gerçekleştirilen üçüncü X-37B görevi. Bunlardan ikisi Falcon 9, biri Falcon Heavy kullanılarak yapılmıştı. Diğer beş görev ise United Launch Alliance’ın artık emekliye ayrılmakta olan Atlas V roketiyle gerçekleştirilmişti. Yeni dönemde ise şirketin Vulcan Centaur roketi devreye giriyor.
KAYNAK: https://www.space.com/
