ABD'nin İsrail'e istihbarat desteğinin Nuseyrat katliamındaki rolü

İsrail işgal güçlerinin 8 Haziran günü sözümona rehine kurtarma amacıyla yaptıkları Nusayrat Katliamı ve ABD'nin bu katliama sunduğu istihbari ve operasyonel destekle ilgili tartışmalar sürüyor.Toplam dört rehinenin kurtarıldığı ama üçünün de öldürüldüğü operasyonda güncellenmemiş rakamlara göre çoğu çocuk ve kadın olmak üzere en az 274 Filistinli şehit edildi.

ABD yetkilileri bir yandan günah çıkarırcasına kendilerinin operasyona fiilen katılmadıkları, istihbari destek verdikleri ama bu istihbari desteğin de sadece rehinelerin yerlerini bildirmekle ilgili olduğu, başka her hangi bir hedefi yok etmekle ilgili olmadığında dair açıklamalar yaparken bir yandan da operasyonun detayları sızdırılarak adeta bunun bir kahramanca eylem gibi gösterilmeye çalışıldığını, İsrail Ordusu'nun çok zor şartlarda ve büyük risk altında bu operasyonu gerçekleştirdiğini anlatan haberler yayınlanıyor.

Özellikle İsrail ve ABD basınında yer alan operasyonun nasıl gerçekleştirildiğine dair ayrıntılar ve operasyon öncesi ve sonrası operasyona katılan birimlerle yapılan röportajlarla yeni bir Hollywood filminin senaryosu hazırlanıyor gibi.

En son ABD'nin operasyona verdiği destekle ilgili Washington Post'ta yayınlanan bir yazıda konuyla ilgili bazı detaylar paylaşıldı. Yazıdan önemli kısımları okuyucularımız için özetledik:

7 Ekim'deki Hamas saldırılarından bu yana ABD, Gazze'deki militan grup hakkında istihbarat toplamayı hızlandırdı ve olağanüstü miktarda insansız hava aracı görüntüsü, uydu görüntüsü, iletişim dinlemeleri ve veri analizini, bir kısmı İsrail destekli gelişmiş yazılımlar kullanarak Israil'li partnerleri ile paylaşıyor.

Röportajlarda İsrailli yetkililer, bazı durumlarda İsrail'lilere Hamas'ın sürpriz sınır ötesi saldırılarından önce sahip olmadıkları benzersiz yetenekler kazandıran ABD yardımından dolayı minnettar olduklarını söyledi.

Geçtiğimiz ay Beyaz Saray'da gazetecilere verdiği brifingde ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, Washington'un İsrail'e "yoğun bir yelpazede varlık, yetenek ve uzmanlık sağladığını" söyledi. 11 Mayıs'ta Washington Post'ta yayınlanan bir habere yanıt veren Sullivan, bu istihbarat paylaşımının "başka hiçbir şeye bağlı, şartlı veya hiç bir şeyle sınırlı  olmadığını" söyledi. Hiçbir şeyi geride bırakmıyoruz diyen Sullivan, "Her varlığı, her aracı, her yeteneği sağlıyoruz" diye devam etti.

Biden yönetimi, İsrail'in ABD tarafından sağlanan herhangi bir istihbaratı askeri operasyonlarda normal Hamas savaşçılarını hedef almak için kullanmasını yasakladı. İstihbarat yalnızca, aralarında 7 Ekim saldırılarının mimarı olduğu iddia edilen Yahya Sinwar ve Hamas'ın komutanlarından Muhammed Deif'in de bulunduğu Hamas'ın üst düzey liderlerinin yanı sıra sekizi ABD vatandaşı olan rehinelerin yerini tespit etmek için kullanılacak.

ABD'li yetkililere göre, ABD ordusunun Müşterek Özel Harekat Komutanlığı (JSOC) personeli, teşkilatın İsrail'deki istasyonunda CIA görevlileriyle birlikte çalışmaya başladı. ABD'li bir yetkili, Savunma İstihbarat Teşkilatı personelinin ülkedeki mevkidaşlarıyla "günlük olarak" görüşmeye başladığını söyledi.

Dışişleri Bakanlığı ayrıca İsrail'in rehine kurtarma çabalarını denetleyen yetkiliyle halka açık bir şekilde görüşen özel bir rehine elçisini de görevlendirdi. FBI ajanları ayrıca Hamas'ın ABD vatandaşlarına yönelik saldırılarını araştırmak ve rehineleri kurtarma çabalarına yardımcı olmak için İsrail'de çalışıyor.

Savaşın ilk haftalarında, yoğun nüfuslu Gazze Şeridi'ndeki rehinelerin yerini tespit etmekle görevli İsrailli yetkililer, kendi kaynaklarından elde ettikleri bilgiler ile ABD'den elde edilen istihbaratlar arasındaki boşlukların kapatılmasına yardımcı olmak için ABD'den özel bilgiler talep etti.

Bu, Gazze'deki arazinin üç boyutlu da dahil olmak üzere daha ayrıntılı resimlerini oluşturmak için büyük hacimli görüntülerin analiz edilmesine ve farklı görüntülerin üst üste bindirilmesine yönelik belirli bilgilerin yanı sıra teknolojiler ve uzmanlığı da içeriyordu.

Ayrıntılar vermeyi reddeden üst düzey bir İsrailli yetkili, bunların bize "7 Ekim'den önce hiç sahip olmadığımız bazı yetenekler" sağladığını söyledi. Ancak ikinci bir üst düzey İsrailli yetkili, ABD'nin İsrail'de bulunmayan son derece ayrıntılı uydu görüntüleri sağladığını belirtti.

Bu destek, istihbaratın yanı sıra, rehine kurtarma konusunda derin deneyime sahip seçkin Özel Harekat gücü JSOC'nin üyelerinden de oluşuyordu. ABD'li yetkililer, grubun üyelerinin savaşın başlamasından kısa bir süre sonra ABD istihbarat görevlileriyle ortaklaşa İsrail'de çalıştığını söyledi.

Geçen haftaki başarılı rehine kurtarma operasyonu, esirlerin konumu hakkındaki kesin bilgilere dayanıyordu. Bu düzeydeki "uygulanabilir" istihbarat, teknolojiye aşırı bağımlılık ve sahada casuslardan oluşan bir ağ kurmadaki başarısızlık nedeniyle İsrail'in Gazze'de yıllardır sahip olmadığı bir şey. Ülkedeki mevcut ve eski yetkililer, İsrail'in Hamas'ın 7 Ekim saldırılarına ilişkin planlarını tespit etme ve anlama konusundaki başarısızlığından kısmen insani istihbaratın yetersizliğinin sorumlu olduğunu söyledi.

Yetkililer, İsrailli istihbarat analistlerinin, Hamas'ın saklandığı yer veya komuta noktalarından ele geçirilen sunucular, yakalanan Hamas militanlarının sorgularından elde edilen bilgiler, bilgisayarlar, cep telefonları, not defterleri ve diğer belgeler arasında da yararlı istihbarat parçaları bulduğunu söyledi. ABD'li analistlerin rehinelerin nerede olduğuna dair ipuçları bulmak için bu kaynaklardan yararlandıklarını belirttiler. Üst düzey bir İsrailli yetkili, elektronik ve fiziksel kayıtlardan elde edilen bilgilerin diğer istihbarat kaynaklarıyla birleştirilmesinin, İsrail'in geçen haftaki kurtarma operasyonundan önceki iki kurtarma operasyonu sırasında rehinelerin yerini tespit etmesine yardımcı olduğunu söyledi.

7 Ekim saldırılarından önce İsrail, Gazze'yi elektronik gözetim altında tutuyordu ve bazı durumlarda Hamas üyelerini telefonları aracılığıyla izliyordu be bu izlemelerde elde edilen bilgiler bir havuzda toplanıyordu. Bu havuz verilerle doluydu, ancak veri analizi konusunda çok eksikler vardı. Eski bir istihbaratçı, "Sistemin işleyişi bozulmuştu" dedi.

Sorunu daha da kötüleştiren İsrailli yetkililerin, Hamas'ın İsrail'e saldırmaktan çok zengin olmak ve Gazze'yi yönetmekle ilgilendiğine dair bir "conceptzia"ya veya temel anlayışa kilitlenmiş olmalarıydı. İstihbaratın 1973'teki sürpriz Yom Kippur Savaşı'nı öngörmedeki feci başarısızlığından sonra türetilen bu terim, İsrail güvenlik çevrelerinde Hamas'ın oluşturduğu tehdidin gerçek doğasını anlamadaki stratejik başarısızlığı ifade eden bir kısaltma haline geldi. Yetkililer, Hamas savaşçılarının askeri eğitim manevraları da dahil olmak üzere, geriye dönüp bakıldığında bariz uyarı işaretleri gibi görünen ve üst düzey liderlerin grubun niyetleri hakkındaki genel teoriye uymadıkları için göz ardı ettiği şeyleri görmezden geldi.

Yolun kuralları

ABD'li ve İsrailli yetkililer, ABD'nin sağladığı veya İsrail'e doğrudan erişim izni verdiği her türlü istihbaratın yalnızca rehinelerin yerini tespit etme çabaları ve Hamas liderliğini takip etmek için kullanılabileceğini söyledi. İsrail'in, hava saldırıları da dahil olmak üzere herhangi bir askeri operasyonda düzenli Hamas üyelerini hedef almak için ABD'ye ait herhangi bir bilgiyi kullanması anlaşmaya göre yasaktır.

Bazı yetkililer, olası rehinelerin yerlerine ilişkin bilgilerin aynı zamanda ikili bir amacı olabileceğini belirtti: Rehinelerin etrafı, onları koruyan ve canlı kalkan olarak kullanan Hamas savaşçıları tarafından kuşatılacak. Bazı yetkililer, ABD'nin İsrail'in rehine istihbaratını alt düzey Hamas üyelerine yönelik bilgileri fiilen hedeflemek için kullanmamasını sağlayacak yeterli denetime sahip olmadığından endişe ediyor.

KAYNAK: https://www.washingtonpost.com/national-security/2024/06/14/us-israel-intelligence-cia-hostages/