İsrail-Lübnan savaşı Rusya'yı da içine çeker mi?
İsrail'in özelde Hizbullah ve genelde Lübnan'a saldırma ihtimali her geçen gün artarken Batı cephesinde olası bir İsrail-Lübnan savaşında ABD ve müttefiklerinin İsrail'i gizli veya açık destekleyeceklerini, bu durumda İran ve Hizbullah'ın Rusya ile olası savaşın gidişatını değiştirebilme potansiyeli taşıyacak angajmanlara girebileceği konusunda endişeliler. Bu endişe ve olası gelişmelerin ne olabileceği konusunda Middle East Eye (MEE)'da Sean Mathews'nın kaleme aldığı konuyu detaylıca irdeleyen bir yazı yayınlandı. Yazının önemli bölümlerini okuyucularımızın dikkatine sunuyoruz:
ABD'li savunma ve istihbarat yetkilileri İsrail'in Lübnan'ı işgalinin İran'ın bölgedeki müttefiklerini daha da ateşleyebileceğinden ve Tahran'ın Rusya ile askeri işbirliğini güçlendirebileceğinden endişe ediyor.
Middle East Eye'a konuşan mevcut ve eski ABD'li yetkililerin Hizbullah'a yönelik bir İsrail kara saldırısının "ikincil" ve "üçüncül" etkileri olarak tanımladıkları korkular, Rusya'nın İran'ın sözde Direniş Ekseni'ne desteğini arttırmayı düşündüğünü iddia eden ABD istihbaratından kaynaklanıyor.
ABD'li üst düzey bir yetkili MEE'ye verdiği demeçte, istihbarata atıfta bulunarak ve hassas raporu tartışmak için isminin açıklanmaması koşuluyla, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Yemen'de Husi isyancılara gemisavar seyir füzeleri sağlamayı düşündüğünü söyledi.
Bu fikir daha önce görülmemiş bir şey değil. Kasım ayında Wall Street Journal, bir Rus paramiliter gücü olan Wagner grubunun Lübnan'daki Hizbullah'a bir Rus hava savunma sistemi sağlamayı planladığını bildirmişti.
CIA'in eski kıdemli Orta Doğu analistlerinden William Usher MEE'ye yaptığı açıklamada "İsrail Lübnan'a saldırırsa bu muhtemelen İran'ın Hizbullah'ın kendini savunmasına yardımcı olmak için Rusya ile olan askeri ilişkilerini daha da derinleştirmesine yol açacaktır" dedi.
"Rusya şimdiden Husilere nasıl yardım edeceğini düşünüyor olabilir."
Rusya, Suriye'de İran güçleri ve Devlet Başkanı Beşar Esad'ı destekleyen müttefik gruplarla ittifak halinde. Ocak ayında Kremlin'in en üst düzey Orta Doğu yetkilisi Dışişleri Bakan Yardımcısı Mikhail Bogdanov Moskova'da bir Husi heyetini kabul etti.
Muhammed bin Selman silah transferi teklifini kabul etmedi.
Husilere silah sağlamak, Rusya'nın petrol zengini Körfez ülkelerine yaranma çabaları nedeniyle Hizbullah'a yardım etmekten daha hassas bir konu.
ABD istihbaratına göre Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Putin'in Husilere füze sağlamasını engellemek için araya girdi.
'Rusya'nın Ukrayna'ya açtığı savaş ile Kızıldeniz arasında bir bağlantı var' - General Frank Mckenzie, Centcom eski Başkanı
MEE'ye konuşan üst düzey bir ABD'li yetkili "Putin Muhammed bin Selman'la görüştü ve Selman onlardan [Rusya'dan] bu anlaşmayı sürdürmemelerini istedi" dedi.
ABD istihbaratına göre söz konusu görüşmeler Putin'in Aralık ayında Suudi Arabistan ve BAE'ye yaptığı ziyaretin ardından gerçekleşti. Reuters'in haberine göre Aralık ayındaki görüşmede Putin ve Muhammed bin Selman bölgedeki "gerilimi ortadan kaldırma" konusunda mutabık kaldılar.
Rusya'nın İran'ın ABD ve müttefiklerine karşı savaşan sözde direniş ekseninin bir üyesine silah sağlama çabası önemli bir dönüm noktası anlamına gelecektir.
Moskova İran'dan binlerce insansız hava aracı satın aldı ve İran'ın Shahed insansız hava aracının kendi versiyonunu yerli olarak üretmek için İslam Cumhuriyeti'nin uzmanlığından yararlandı. Reuters'a göre Rusya karadan karaya balistik füzeler için de İran'a başvurdu.
Cruise füzeleri 'Husilerin alışveriş listesinde'
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nde balistik ve seyir füzeleri uzmanı olan Fabian Hinz, Husiler ile Rusya arasında arz ve talebin uyuştuğunu söyledi.
Husiler gemilere saldırmak için genellikle insansız hava araçlarına ve balistik füzelere güveniyor. Seyir füzesi cephanelikleri İran üretimi modeller içeriyor. Hinz, Husilerin sergilediği en önemli iki füzenin Quds füzeleri ve al-Mandeb 2 füzeleri olduğunu söyledi.
Seyir füzeleri genellikle balistik füzelerden daha yavaştır, ancak yere yakın uçtukları için tespit edilmeleri daha zordur ve uçuşları boyunca yönlendirilebildikleri için daha isabetlidirler. Gemiler gibi belirli hedeflere saldırmak için çok uygundurlar. Hinz, "Husilerin yerinde olsaydım, süpersonik seyir füzeleri alışveriş listemin en üst sıralarında yer alırdı," diyor. "Rusların da oldukça iyi süpersonik gemi savar seyir füzeleri var." Hinz, Rusya'nın havadan fırlatılan ancak karadan fırlatmaya dönüştürülebilen ve iç savaştan önce Venezuela ve Yemen de dahil olmak üzere geniş çapta ihraç edilen Kh-31 süpersonik gemisavar füzesini tedarik edebileceğini söyledi.
'Moskova sevinçten havalara uçuyor'
Husiler, Gazze'de kuşatma altındaki Filistinlilerle dayanışma amacıyla Kasım ayında Kızıldeniz'deki ticari gemilere saldırmaya başladı. Saldırılar, ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin Gazze'ye yönelik savaşın genişlemesini önleme hedefini zora sokuyor. Husi saldırıları Müslümanların kutsal ayı Ramazan'da azaldı ancak Haziran ayında Hizbullah ve İsrail arasındaki çatışmaların yoğunlaşmasıyla birlikte arttı. Yunanistan'a ait Tutor adlı gemi geçen hafta Husilere ait bomba yüklü bir drone botun saldırısına uğrayarak batmıştı. ABD'li yetkililer Rus gemilerinin Tutor'un yardım çağrılarına cevap verebilecek kadar yakın gemiler arasında olduğunu ancak cevap vermediklerini söyledi.
ABD Merkez Komutanlığı'nın emekli komutanı General Frank Mckenzie MEE'ye yaptığı açıklamada "Rusya'nın Ukrayna'ya açtığı savaş ile Kızıldeniz arasında bir bağlantı var" dedi.
"Putin, Ukrayna'nın Karadeniz'deki Rus gemilerine yönelik saldırılarından ABD'yi sorumlu tutuyor. Kızıldeniz'de bir şeyler yapmayı intikam olarak görmesi mümkün."
Eski ABD'li yetkililer ve analistler, Rusya'nın Orta Doğu'daki savaşın genişlemesini Ukrayna'ya verdiği destek nedeniyle ABD'ye bedel ödetmek için bir fırsat olarak gördüğünü, ancak Kremlin'in Körfez'le olan diplomatik bağları ve Avrupa'daki savaşa odaklanması nedeniyle kısıtlandığını söylüyor.
Rusya dünya sahnesinde yalnız olmadığını göstermek için petrol zengini Körfez ülkelerine güveniyor. BAE, ABD yaptırımlarından kaçmak isteyen Rus kuruluşlar için en önemli destinasyon haline geldi ve Rusya, Suudi Arabistan'ın Batı liderliğindeki dünya düzenine bir meydan okuma olarak Brics'e katılma hamlesini destekledi. Haziran ayında Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan Rusya'da düzenlenen bir Brics toplantısına katıldı.
Rusya ve Suudi Arabistan aynı zamanda Opec+ olarak adlandırılan bir enerji ittifakının da ortakları. Enerji uzmanları, Suudi Arabistan'ın üretimi kısıtlayarak petrol fiyatlarını desteklemek için ağır yükün çoğunu üstlendiğini, Rusya ve BAE'nin ise yüksek fiyatlardan ve daha fazla üretimden faydalandığını söylüyor. Rusya, Ukrayna'daki savaşını finanse etmek için petrol gelirlerine bağımlı.
ABD'nin eski Katar Büyükelçisi Patrick Theros MEE'ye verdiği demeçte "Ruslar Suudilerle Opec+'da gerçekten iyi bir ilişki yürütüyor" dedi. "Rusya'nın bakış açısına göre bu, Amerikalıların İran'ın vekilleriyle savaşa girmesine izin vermek demek. Moskova sevinçten havalara uçacak ama Riyad'ı yalnızlaştırmak istemiyorlar."
Mevcut ve eski ABD'li yetkililer, İsrail'in Hizbullah'a yönelik bir saldırı başlatması halinde Rusya'nın ABD'ye daha fazla bedel ödetmenin yollarını arayabileceğini söylüyor. MEE'nin bu ayın başlarında açıkladığı üzere, ABD önümüzdeki haftalarda İsrail'in Hizbullah'a yönelik bir saldırısını destekleyeceğinin sinyallerini verdi.
Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü'nde Rusya'nın Orta Doğu ve Afrika'daki dış politikası konusunda uzman olan Samuel Ramani MEE'ye yaptığı açıklamada "Rusya Suudi Arabistan'ı kendinden uzaklaştırma riskini almak istemiyor" dedi.
"Ancak İsrail'in Hizbullah'a saldırması İran'a ve direniş ekseninin Suriye'deki pozisyonuna zarar verebilir."
Rusya'yı içine çekmek
Rusya'nın Akdeniz'deki tek donanma varlığı Suriye'nin Tartus limanında bulunuyor. Rusya halihazırda Orta Doğu bölgesindeki diğer limanlara da göz dikmiş durumda. MEE Haziran ayında Rusya'nın Sudan'da Kızıldeniz'de bir deniz üssü kurmak için harekete geçtiğini bildirmişti.
Husiler deniz saldırılarını Kızıldeniz'in ötesine Akdeniz'e kadar genişletme sözü verdi. Husi yetkililer Rus gemilerine saldırmayacakları sözünü verdiler. Husiler gemileri hedef almak için ilkel açık kaynak istihbaratına ve İran'ın desteğine güveniyor, ancak zaman zaman İran ve hatta Rusya ile bağlantılı gemileri vurdular.
ABD'nin diğer Ortadoğulu müttefikleri gibi İsrail ve Rusya da Ukrayna'daki savaşa rağmen ilişkilerini sürdürdü.
Ancak Rusya'nın İran ile derinleşen askeri bağları ilişkilerde bir kırılma noktası olarak ortaya çıktı. Perşembe günü Financial Times gazetesi İsrail'in Ukrayna'ya ABD Patriot hava savunma sistemleri sağlamak için görüşmeler yürüttüğünü ve bunun İsrail ile Moskova arasındaki ilişkileri gereceğini yazdı.
ABD'nin eski büyükelçisi Theros, ABD'nin Hizbullah'a yönelik bir İsrail saldırısını desteklemesi halinde bunun Rusya'yı da yanına çekebileceğini söyledi.
Theros, "Öncelikle İsrail Hizbullah'a saldırırsa büyük bir hata yapmış olur ama ABD bunu desteklerse Rusya devreye girer," dedi.
"Ruslar Husilere İranlılar aracılığıyla gizlice destek verebilir ya da daha fazla istihbarat sağlayabilir. Hatta birkaç tek tük Rus'un Husilere yardım etmek için Yemen'de ortaya çıktığını bile görebilirim."
KAYNAK: https://www.middleeasteye.net
