Pekin'den İstanbul'a İran üzerinden demiryolu projesinde önemli adım
İran, Avrasya ulaşım altyapısını güçlendirme ve ikili ticaret bağlarını derinleştirme yolunda önemli bir adım atarak, stratejik Razi-Sarakhs demiryolu hattının 1.000 kilometresinin elektrikli hale getirilmesi için Çin ile çığır açan bir anlaşma imzaladı.
Bu proje, İran üzerinden yük transit kapasitesini ve hızını önemli ölçüde artırmayı hedefliyor ve ülkeyi modern İpek Yolu'nun hayati bir merkezi haline getirmeyi amaçlıyor.
Geçen hafta Pekin'de, İran Demiryolları Genel Müdürü Jabarali Zakeri ile Çin Demiryolları Başkanı Gou Zhongzhe arasındaki bir toplantıda nihayetlenen anlaşma, Çin-İran demiryolu işbirliğinde dönüm noktası niteliğinde bir gelişme olarak kaydedildi.
Elektrikli hale getirme çalışmaları, Türkiye'yi İran üzerinden Türkmenistan'a bağlayan 2.000 kilometrelik koridorun yarısını kapsayacak ve böylece İran'ın Doğu-Batı transit ticaretindeki rolünü ve Orta Asya ile bağlantısını güçlendirecek.
Altyapı ile Ticaret Akışını Dönüştürmek
Proje, yalnızca elektrikli hale getirmeyi değil, aynı zamanda hat boyunca çift hatlı bölümlerin genişletilmesini de içeriyor. Şu anda yalnızca Tahran-Meşhed hattı çift hatlı sistemle çalışıyor; yeni yükseltmeler, diğer güzergâhlarda da daha hızlı ve yüksek kapasiteli yük taşımacılığına olanak sağlayacak.
Koridorun Büyümesiyle Konteyner Trafiği Artıyor
İran-Çin demiryolu ortaklığı, büyük ölçüde yüksek değerli konteyner taşımacılığını artırmaya odaklanıyor. Yalnızca 2025'in ilk yarısında, iki ülke arasındaki konteyner trafiği %260 gibi şaşırtıcı bir artış gösterdi ve bu da kara ticaret bağlantılarının giderek önem kazandığının bir göstergesi oldu.
Bu üç katlık artış, Çin-İran-Avrupa demiryolu koridorunun büyük potansiyelini vurguluyor—tıpkı antik İpek Yolu'nun vaat ettiği karşılıklı refahın bir yansıması gibi. Şubat ayında Çin ve İran, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Türkiye ile birlikte bu güzergâhtaki yük taşımacılığını daha da genişletmek ve Avrasya çapında kesintisiz bir lojistik ağı inşa etmek için anlaştı.
Jeopolitik Gerilimler Arasında Zorluklar Devam Ediyor
Bu olumlu gelişmelere rağmen, jeopolitik istikrarsızlık önemli riskler oluşturuyor. Geçen ay, Çin ile Ermenistan arasında planlanan ve İran'dan geçmesi öngörülen çok modlu taşıma hizmeti, İsrail'in İran topraklarına yönelik yeni saldırıları nedeniyle iptal edildi. Bu olay, bölgesel gerilimler karşısında uluslararası taşıma koridorlarının ne kadar kırılgan olabileceğini gözler önüne serdi.
Yine de hem İran hem de Çin, bu tür zorlukların üstesinden gelmeye kararlı. Razi-Sarakhs elektrikli hale getirme projesi, bölgesel bağlantılılığın muazzam ticari ve stratejik değerini ortaya çıkarma konusundaki kararlılıklarının somut bir göstergesi.
Kuşak ve Yol Girişimi ile İran'ın Transit Hedefleri için Kazan-Kazan
İran üzerinden Doğu-Batı koridorunu canlandırmak, yalnızca transit verimliliğiyle ilgili değil—aynı zamanda İran'ın Çin ve Avrupa Birliği gibi küresel aktörlerin yer aldığı yıllık 30 milyon tonluk bir ticaret pazarına erişim sağlaması anlamına geliyor.
Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi (BRI) çerçevesinde bu işbirliği, kazan-kazan senaryosu sunuyor: Çin, İran'ın coğrafi avantajlarından faydalanırken, İran da küresel değer zincirinde kilit bir bağlantı noktası olarak konumunu sağlamlaştırıyor.
KAYNAK: https://wanaen.com/
